تاثیر محلولهای رقیق کننده بر روی ماندگاری اسپرماتوزوئید ‘ قابلیت نطفه داری و جوجه در آوری مرغهای مادر گوشتی

مطالعات ژنتیکی واصلاح نژادی انجام یافته در سالهای اخیر روی طیور گوشتی در انتخاب صفاتی نظیر بزرگی جثه و سرعت رشد زیاد‘ وجودهمبستگی منفی بین صفات تولید مثلی وافزایش تولید را نشان می دهد . به طوری که درصد باروری درمرغهای گوشتی دردهه 90 به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. اختلالات فیزیولوژیکی نظیر کاهش میل جنسی ‘ کاهش دفعات جفتگیری وکاهش میزان تولید اسپرم در این پرندگان بروز نموده است. به دلیل اختلاف زیاد دروزن ‘ اندازه وشکل بدن بین دو جنس نر وماده در طیور گوشتی بویژه بوقلمونها‘ انجام جفتگیری طبیعی در آنها با مشکلات زیادی همراه بوده و باکهش باروری جوجه در آوری توام می باشد. لذا استفاده از تلقیح مصنوعی به جای آمیزش طبیعی درطیور سنگین وزن امری اجتناب ناپذیراست. کاربرد تلقیح مصنوعی دارای مزایای زیادی مانند افزایش بازده تولید مثلی وکاهش هزینه های تولید می باشد. نوع محلول رقیق کننده اسپرم ومدت نگهداری مایع منی برکیفیت اسپرم تاثیر دارد. درمطالعه اخیر تاثیر سه نوع محلول رقیق کننده اسپرم طیور شامل Sexton(نوع آمریکایی) .IMV (فرانسوی) و TMU (رقیق کننده ایرانی تولیدی در طرح اخیر) بر روی تحرک وماندگاری اسپرماتوزوئیدهای خروس آرین موردمقایسه وارزیابی قرار گرفتند. اسپرم رقیق شده با محلول Sexton دارای کیفیت بهتری از نظر صفات مزبور درمقایسه با رقیق کننده های فرانسوی و ایرانی بود. (05/0>P) ‘ رقیق کننده های IMV و TMU اختلاف معنی داری نداشتند. (05/0>P) روش نگهداری اسپرم نیز برتحرک وزنده ماندن اسپرماتوزوتئید ها موثر بود. (05/0>P) بین میانگین حاصل از تاثیر دو روش مایع وانجماد برصفات مزبور اختلاف معنی داری وجود داشت. (05/0>P) طول مدت نگهداری اسپرم نیز بر تحرک وماندگاری اسپرماتوزویئد ها موثر بود. (01/0>P) انجام تلقیح بلافاصله بعد از رقیق کردن اسپرم تازه نتایج بهتری نشان می داد. نوع محلول رقیق کننده و روش نگهداری مایع منی برقابلیت نطفه داری ومیزان جوجه درآوری درمرغهای مادرگوشتی آرین موثر بود. (01/0>P).